Un ano de pandemia, un claro retroceso na igualdade

INFORME SITUACIÓN LABORAL DA MULLER EN GALICIA

 

 

Este 8 de Marzo UGT-Galicia convoca concentracións en varias das súas sedes a media mañá

Un ano de pandemia, un claro retroceso na igualdade

Hai que investir en igualdade para saír da crise sen deixar a ninguén atrás

Santiago, 4 de marzo de 2021.- Un ano máis, UGT-Galicia, co gallo da celebración do 8 de Marzo, Día internacional da Muller Traballadora, realiza un balance da situación das mulleres no emprego e pon de manifesto o seu compromiso para lograr que a igualdade entre mulleres e homes se converta nunha realidade e alcanzar así unha sociedade máis xusta, inclusiva e solidaria.

A igualdade, ademais de ser un dereito fundamental e unha cuestión de xustiza, constitúe unha necesidade social e da nosa economía. É imprescindible para que as empresas en España sexan competitivas. Un modelo de competitividade baseado na calidade dos produtos e os servizos non é posible sen igualdade real entre mulleres e homes nos centros de traballo.

Tras un longo período de políticas de recortes e de retroceso para a igualdade de xénero durante a crise económica iniciada en 2008, co cambio de Goberno en 2018 retomouse o camiño no avance da igualdade entre mulleres e homes, dando un novo impulso ao mesmo, que tivo o seu reflexo na aprobación do Real Decreto lei 6/2019, de medidas urxentes para garantía da igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes no emprego e a ocupación en 2019, no que se recollían medidas que se correspondían con reivindicacións históricas da nosa organización.

Así mesmo, en 2020, e froito do Diálogo Social, aprobouse o desenvolvemento regulamentario da Lei de Igualdade 3/2007, modificada polo RDL 6/2019, para a igualdade efectiva entre mulleres e homes, en materia de plans de igualdade e en materia de igualdade retributiva, tan reivindicado por UGT desde facía máis dunha década.

Con todo, hai que ter en conta que estes avances chegan no peor dos contextos, no medio dunha moi grave crise sanitaria causada por unha pandemia sen precedentes nos últimos cen anos, provocada pola COVID-19.

A pandemia evidenciou en maior medida os desequilibrios e desigualdades de xénero entre homes e mulleres

Nestes momentos faise máis necesario que nunca redobrar os esforzos para vencer os retos que esta pandemia exponnos en todos os ámbitos e especialmente nos do emprego e a igualdade de xénero. A pandemia evidenciou en maior medida os desequilibrios e desigualdades de xénero entre mulleres e homes e puxo de manifesto importantes déficits do noso estado de benestar e de protección social.

A crise de coidados agravouse e recruouse durante a pandemia. Trátase dun sector laboral de coidados fortemente feminizado e moi precarizado, pola ausencia dunhas políticas efectivas con perspectiva de xénero en materia de corresponsabilidade entre mulleres e homes, así como a falta dunha protección social adecuada e igualitaria nas tarefas de coidado.

Coa pandemia, os feitos deixaron máis claro que nunca que a crise de coidados é un problema estrutural e global que require respostas políticas que estean á altura para poder resolver os graves problemas sociais, económicos e de desigualdade que conlevan e que inxustamente recaen maioritariamente sobre as mulleres.

A necesidade de dignificar o sector de coidados, de contar con servizos públicos de calidade nesta materia, de adoptar máis e mellores políticas de corresponsabilidade e compatibilidade da vida familiar e laboral e de protección social igualitaria, resultan imprescindibles para toda a sociedade, porque aínda que as consecuencias especialmente negativas recaen sobre a mulleres, os coidados son esenciais para toda a sociedade.

Persisten aínda importantes desigualdades estruturais que provocan a permanencia de brechas de xénero no emprego, o que se traduce en menos oportunidades laborais para as mulleres e, por tanto, en limitacións ao seu dereito á autonomía persoal e á igualdade.

Seguimos con taxas de actividade, emprego, paro, retribucións e asunción de responsabilidades familiares que representan brechas de xénero moi importantes

Os indicadores mostran, neste balance do ano 2020, que seguimos con taxas de actividade, emprego, paro, retribucións e asunción de responsabilidades familiares que representan brechas de xénero moi importantes. Xunto a estes datos, a feminización do traballo a tempo parcial, do traballo de coidados, a segregación ocupacional e a maior precariedade no emprego das mulleres, continúa sendo unha realidade.

Hai que actuar con especial contundencia, para facer fronte a esta situación, non só para eliminar a desigualdade, senón tamén para evitar que esta situación véxase máis agravada polos efectos económicos da pandemia.

A taxa de actividade feminina é 9 puntos inferior á masculina, 4,5 puntos por debaixo da estatal e Galicia, só superada por Asturias, é a comunidade coa taxa feminina máis baixa

As estatísticas están aí e non menten. Segundo os datos da EPA do ano 2020 (media anual) do Instituto Galego de Estatística, a poboación activa feminina é inferior á masculina en 56.100 (45.000 persoas en 2019). A taxa de actividade feminina é 9,4 puntos inferior á masculina e está 4,5 puntos por debaixo da media estatal. Galicia, tras Asturias, reflicte a menor taxa do Estado. O maior diferencial atópase respecto de Madrid, Baleares e Cataluña, cunhas taxas de actividade de 58.1%, 56.9% e 55.8%, respectivamente, fronte ao 47.7% en Galicia.

É necesario que se adopten medidas para favorecer o crecemento da taxa de actividade das mulleres e a eliminación da brecha de xénero cos homes, seguindo as recomendacións da Unión Europea e de todos os organismos Internacionais, que ven no emprego das mulleres a oportunidade para o crecemento económico, da eficiencia e da produtividade no mundo laboral.

Das persoas inactivas que non buscan emprego polo coidado de menores ou dependentes, o 90% son mulleres. A asunción das responsabilidades familiares segue a ser das mulleres e a pandemia agudizou esta situación, facer da muller a coidadora

Hai 479.800 homes inactivos, fronte a 638.200 mulleres inactivas, hai 158.400 mulleres inactivas máis que homes e hai diferentes motivos de inactividades para eles e elas.

Mentres que a maior parte dos homes inactivos o son por estar “Retirados, xubilados e pensionistas”, no caso das mulleres, aínda que esta tamén é a principal causa, séguelle de cerca cun número considerable de mulleres inactivas as “Labores de fogar”, ou sexa, coidar do fogar e da familia sen ningún tipo de remuneración, un traballo duro e invisibilizado.

Estes datos poñen en evidencia a enorme desigualdade que segue existindo entre mulleres e homes na asunción do coidado do fogar e a familia e a negativa repercusión que ten para as mulleres na súa participación no mundo laboral e na súa vida persoal e económica.

Das persoas inactivas que non buscan emprego polo “Coidado de nenos e nenas, persoas adultas enfermas, discapacitadas ou maiores”, o 90% (88,6% en 2019) son mulleres e tamén no motivo de non buscar emprego por “Ter outras responsabilidades familiares ou persoais” as mulleres representan o 91.3% (89,9% do total en 2019).

Estes datos poñen en evidencia que a asunción das responsabilidades familiares segue a ser das mulleres, e como vimos, a pandemia agudizou esa maior propensión a facer da muller a coidadora.

O efecto desánimo na inactividade tamén ten rostro de muller en Galicia

O desánimo tamén ten rostro feminino, xa que de todas as persoas que indican que non buscan emprego por “Crer que non o van atopar”, hai 11.100 mulleres, fronte a 5.400 homes, o 67,3% do total deste motivo son mulleres. As maiores dificultades para atopar e manterse no mercado laboral fan que haxa máis desánimo no caso das mulleres. Os datos poñen de manifesto que se mantén déficit na corresponsabilidade entre homes e mulleres.

A brecha na taxa de emprego é xa en Galicia de 9,5 puntos

Hai, segundo os datos da EPA, en Galicia un total de 505.300 mulleres ocupadas, fronte a 569.000 homes, é dicir, son 63.700 mulleres ocupadas menos que homes. De cada cen persoas ocupadas, menos da metade, o 47%, son mulleres.

Se temos en conta a poboación de 16 e máis anos, hai 1.220.700 mulleres e 1.118.300 homes, é dicir, o 52,2%. As mulleres somos máis pero en relación ao emprego temos menos oportunidades.

En Galicia a taxa de emprego dos homes é do 50,9% e a das mulleres do 41,4%, cunha brecha entre ambas de 9,5 puntos.

A pesar da progresiva incorporación da muller ao mercado laboral, segue sendo superior a actividade nos homes, a ocupación tamén, o desemprego afecta máis ás mulleres, así como a inactividade

A pesar da progresiva incorporación da muller ao mercado de traballo seguen persistindo fortes diferenzas por xénero. No ano 2020, aínda que hai 1.220.700 mulleres de 16 e máis anos, fronte a 1.118.300 homes (102.400 mulleres máis), é superior a poboación activa masculina (638.500 homes) que a feminina (582.400), polo que hai 56.100 mulleres activas menos.

En canto á poboación ocupada, obsérvase como tamén existen grandes diferenzas por sexos, xa que hai 63.700 homes máis ocupados que mulleres. Se analizamos o número de persoas que se atopan en situación de desemprego hai 7.700 homes menos e tamén no referente á poboación inactiva (que nin traballa nin está buscando un traballo), as diferenzas volven a constatarse, prexudicando de novo ás mulleres, con 158.400 inactivas máis.

Onde si existe unha taxa superior para as mulleres é no desemprego, 2,3 puntos superior á masculina

Máis do 57% das persoas que están en ERTE en Galicia son mulleres, 5,35 puntos máis que a media estatal

A 21 de xaneiro de 2021 o 57,13% as persoas que se atopan en situación de ERTE en Galicia eran mulleres (porcentaxe 5.35 puntos superior á media estatal).

Dada a conxuntura na que nos atopamos pola crise do COVID-19, e que durante 2020 os ERTES xogaron un papel fundamental no mantemento do emprego en España, é necesario analizar o impacto que os mesmos tiveron desde a perspectiva de xénero. Esta crise puxo de novo de manifesto os enormes déficits do noso sistema de protección social que deixaba a moitas persoas atrás. Co fin de amortecer o impacto que devanditos déficits tiñan, adoptáronse unha serie de medidas urxentes e unha das máis importantes e con gran impacto para as persoas traballadoras foron os acordos no marco do Diálogo Social sobre os ERTES.

Os datos poñen de manifesto como os sectores feminizados e con alta participación de mulleres viron paralizada a súa actividade en maior medida, como comercio, hostalería, ou turismo, revelando a forte segregación de xénero existente no mercado laboral.

Nesta crise as mulleres tamén teletraballaron máis. UGT insiste en que o teletraballo non debe converterse nunha medida de conciliación e coidado de familiares, xa que supón un risco de inequidade

As medidas sanitarias adoptadas durante a pandemia tiveron como efecto un incremento abrupto do teletraballo. En relación ao impacto de xénero que o teletraballo tivo contamos tan só cos datos relativos ao número de traballadores e traballadoras que a partir do segundo trimestre de 2020 traballaron máis da metade dos días no seu domicilio.

A media dos tres trimestres de 2020 indica que as mulleres que teletraballaron durante ese período foi dun 51,9%, fronte a un 48,1% de homes.

A pesar de que non contamos con datos para calcular o impacto que o teletraballo tivo na tarefa de coidados familiares, este, de seguro, foi maior para as mulleres.

Neste sentido, coa aprobación da nova regulación legal do teletraballo, desde UGT insistimos en que o teletraballo non debe converterse nunha medida para a conciliación do traballo e o coidado de familiares, xa que iso pode supoñer un incremento do risco de que sigan sendo as mulleres as que maioritariamente se encarguen destas tarefas ante a ausencia de políticas públicas efectivas para a atención das responsabilidades familiares e a inequidade na repartición das mesmas entre mulleres e homes.

Forte segregación ocupacional por sexos

A forte segregación ocupacional por sexos é unhas das características do mercado de traballo en Galicia. Segundo os últimos datos da EPA, 424.200 mulleres atópanse ocupadas no sector servizos, o que implica o 56,7% do total de ocupación no sector. En agricultura, gandaría, caza e silvicultura tamén é relevante, o 40,3% do total. Na industria a porcentaxe é moito menor, o 28,1%, tamén na pesca e acuicultura co 17,8% do total e con menor intensidade na construción, co 8,5% do total.

Maior peso das mulleres no sector público

No emprego público constátase o maior peso da ocupación feminina, fronte á masculina (58,3% e 41,7%, respectivamente) e, pola contra, no sector privado segue predominando o emprego masculino cun 55,5%, fronte ao 44,5% do total no caso das mulleres.

Tamén existe a segregación vertical. Tan só o 2,3% da poboación ocupada feminina o está en postos de dirección

Do total de mulleres ocupadas, o 31,1% o están na ocupación 5 – Traballadoras e traballadores dos servizos de restauración, persoais, protección e vendedores, representan o 66,7% do total desta ocupación, 157.300 mulleres, fronte a 78.400 homes. Na ocupación 4 – Persoal Empregado contable, administrativo e outro persoal empregado de oficina temos 63.500 mulleres ocupadas e 32.000 homes, as mulleres representan o 66,6% do total desta ocupación. Na 9 - Ocupacións elementais hai 63.800 mulleres e 38.100 homes, é dicir, as mulleres son o 62,7% do total e na ocupación feminina representa o 12,6%. Por último, na ocupación 2 – Persoal Técnico e profesional científico e intelectual son 112.400 mulleres e 75.900 homes, as mulleres son o 59,7% do total-.

Nas restantes seis ocupacións son maioría os homes, indo dende o 39% no grupo 6 –Traballadoras e traballadores cualificados no sector agrícola, gandeiro, forestal e pesqueiro, o 35,9% 3 – Persoal técnico; profesional de apoio, o 34,2% na ocupación 1 – Dirección e xerencia, 11.700 mulleres e 22,500 homes e na 8 – Persoal Operador de instalacións e maquinaria, e persoal montador, onde o peso da ocupación feminina é do 15,5%,

A presenza das mulleres é moi reducida na ocupación 7 – Artesás e Artesáns e persoal traballador cualificado das industrias manufactureiras e a construción (salvo persoal operador de instalacións e maquinaria) con 17.800 mulleres fronte a 131.200 homes, tan só o 11,9% do total e nas 0 - Ocupacións militares, 1.000 mulleres e 5.800 homes, o 14,7% do total.

Estes datos poñen de manifesto a segregación ocupacional do mercado laboral galego.

Tan só o 2,3% da poboación ocupada feminina (o 4% nos homes) está en postos de 1 -Dirección e Xerencia, polo que se constata que o chamado “teito de cristal” segue estando moi presente para as mulleres na súa participación no mercado de traballo.

As mulleres tan só representan o 22% nos órganos de dirección das empresas do IBEX 35 (fronte a 78% homes)

Se atendemos á participación das mulleres nos órganos de dirección das empresas do IBEX 35, formado polas empresas con maior liquidez que cotizan neste sistema en España, podemos observar como se segue a constatar a mínima presenza feminina nos postos de responsabilidade, xa que só representan o 22% do total de postos de dirección, outro indicador das grandes diferenzas existentes entre homes e mulleres no mercado laboral. En termos absolutos comprobamos un total de 187 mulleres, fronte a 666 homes.

A igual formación alcanzada, os homes teñen maiores taxas de ocupación que as mulleres, en todos os niveis formativos, só iguálanse no caso da Educación superior. Compróbase que a maior nivel educativo, maior empregabilidade no mercado laboral. A formación é a principal ferramenta para lograr a inclusión da muller no mercado laboral.

Segundo a poboación ocupada por nivel de formación alcanzado, obsérvase maior número de mulleres con estudos superiores que homes, 263.300 e 226.400, respectivamente. No resto de niveis formativos o número de homes é superior ao de mulleres.

O 26% das mulleres teñen contrato temporal, fronte ó 22% dos homes

Das 868.600 persoas asalariadas no ano 2020, 208.700, o 24% teñen contratos temporais. No caso das mulleres a porcentaxe achégase a 26%, sendo menor a taxa no caso masculino, o 22,2%. De toda a poboación asalariada con contrato temporal o 52,5% son mulleres.

As mulleres asalariadas con contrato indefinido son o 47% do total de poboación asalariada con contrato indefinido (ben sexa permanente ao longo do tempo ou descontinuo).

O 65% das persoas con contratos descontinuo, son mulleres

É impactante que na poboación asalariada con contrato de “Duración indefinida: descontinuo”, a diferencia por xénero sexa tan manifesta, xa que a maioría son mulleres, o 65,1%, 6.900 mulleres e 3.700 homes, tendo en conta que este contrato implica menores salarios ao ano, xa que só se cobra neses períodos, e no resto consúmese o paro no seu caso.

De cada cen empregos a tempo parcial, as mulleres ocupan 77 en Galicia

Os homes ocupados con xornada completa son 536.400, fronte a 396.300 mulleres. A diferenza é que hai 140.100 homes máis que mulleres que teñen un contrato a tempo completo. En cambio, cando falamos de tempo parcial hai 108.900 mulleres, fronte a 32.600 homes. Hai 76.300 mulleres máis que homes con xornada a tempo parcial. No emprego a tempo parcial a porcentaxe de mulleres ocupadas acada o 77%, fronte ao 23% de homes. No caso da ocupación feminina, o 21,6% é a tempo parcial, moito menor no caso masculino, o 5,7%. Así pois a brecha de xénero na ocupación a tempo parcial é de 15,8 puntos.

Hai 7.700 mulleres máis en situación de desemprego

No ano 2020 houbo 77.200 mulleres paradas, fronte a 69.500 homes. Hai, polo tanto, 7.700 mulleres máis en situación de paro. A taxa de paro para ambos sexos foi do 12%, pero continúa sendo máis alta nas mulleres que nos homes, 13,2% e 10,9%, respectivamente. A brecha entre mulleres e homes son dous puntos e tres décimas de diferencial entre taxas de paro.

A crise ocultou, ao afectar a sectores masculinizados, a eterna situación de desvantaxe en canto ao desemprego das mulleres.

A taxa de paro no ano 2013, ano a partir do cal comezou a recuperación da economía, pasou no caso dos homes de 22,3% a 10,7% en 2019 e no caso das mulleres de 21,7% a 12,8%, é dicir, mentres que a masculina diminúe 11,6 puntos a das mulleres moito menos, 8,9 puntos. A recuperación económica non beneficiou de igual modo a homes e mulleres.

Se analizamos a evolución da brecha de xénero nas taxas de paro dende ano 2013, como ano considerado a partir do cal comeza a recuperación económica, as diferenzas aumentan ano tras ano, ao haber un diferencial no ano 2013 de 0,6 puntos a favor das mulleres ate chegar a unha taxa de paro no ano 2019 de dous puntos e unha décima superior nas mulleres que nos homes.

Ca pandemia, as taxas de paro volven subir dun xeito máis acusado entre as mulleres

Agora ca pandemia ráchase a tendencia de diminución das taxas de paro, tanto nos homes como nas mulleres, medrando en ambas pero de xeito máis acusada nas mulleres, o que leva a que a brecha sexa superior, 2,3 puntos.

En momentos de recuperación, as mulleres non atopan un mercado laboral inclusivo e en momentos de crise saen antes do mercado laboral

Esta evolución o que pon de manifesto é que as mulleres teñen maiores dificultades para acceder ao emprego, e que sempre que hai unha recuperación da actividade económica as mulleres non atopan un mercado laboral inclusivo. Polo contrario, atoparon na pandemia máis facilidade para ir ao paro, aumentando en maior medida que no caso dos homes.

18.500 mulleres levan máis de dous anos na procura dun emprego en Galicia

As mulleres representan o 53,3% das persoas desempregadas que levan en procura de emprego máis dun ano. O maior número de desempregadas atópase naquelas que levan dous ou máis anos, desemprego de moi longa duración, 18.500 mulleres.

Confírmase que de non conseguir saír do desemprego nos primeiros meses, cronifícase a situación converténdose nun paro de moi longa duración (máis de dous anos).

Do total de persoas paradas que declaran como causa o coidado de menores ou dependentes, case o 79% son mulleres

Aínda que a inmensa maioría do paro durante estes tres últimos trimestres de 2020 responde a causas non relacionadas coas tarefas de coidados familiares, os efectos da crise derivada da pandemia tamén están a ter un impacto máis negativo para as mulleres relacionado co coidado da familia. Do total de parados e paradas que declaran como causa do paro o coidado de menores ou outros familiares enfermos, incapacitados ou maiores, a media deses tres últimos indica que o 78,99% son mulleres, fronte ao 21,1% de homes.

No ano 2020 (media anual) hai maior número de mulleres desempregadas que perciben prestación por desemprego que homes, 75.442 mulleres e 67.892 homes, pero non esquezamos que en relación ao número de persoas no paro rexistrado, houbo 77.684 homes desempregados e 102.568 mulleres.

A asunción das tarefas de coidados familiares por parte dos homes aumenta nos permisos retribuídos, mentres que os permisos non retribuídos son maioritariamente femininos

O número total de prestacións por nacemento e coidado de menor recoñecidas polo INSS no 2020 en Galicia foron en total 22.458. Dese total 11.341 foron percibidas pola 1ª persoa proxenitora, habitualmente a nai, é dicir, o 50,5% do total das prestacións, e 11.117 prestacións foron percibidas pola 2ª persoa proxenitora, a porcentaxe restante 49,5% (na maioría dos casos o pai).

Estes datos poñen de manifesto que os homes, si que solicitan os permisos retribuídos, o que non acontece nos casos dos permisos non retribuídos. Tamén inflúe que ao ter maiores taxas de emprego e ocupación, é máis fácil para eles poder cumprir os requisitos para acceder á prestación da Seguridade Social e que cando non ven minguados os seus ingresos xunto a que teñen garantías de non perder o posto de traballo, acceden aos permisos de coidados.

Se atendemos ás razóns polas que as persoas responden que din que teñen un contrato a tempo parcial en lugar dun a tempo completo, séguese a constatar como a que segue a atender as responsabilidades familiares, con moita diferenza, é a muller.

Das persoas que teñen un contrato a tempo parcial por coidado de menores ou dependentes, o 93% son mulleres. Do total das persoas que teñen un contrato a tempo parcial porque non poden atopar un a tempo completo, o 77% son mulleres

Das persoas que teñen un contrato a tempo parcial por “Coidado de nenos e nenas, ou persoas adultas enfermas, incapacitadas ou maiores”, un 93,4% son mulleres. Das que responden á atención a “Outras obrigacións familiares ou persoais”, o 89,2% son mulleres. Isto pon de manifesto que segue a ser moi limitado o reparto destas tarefas. En relación a estar cun contrato a tempo parcial por “Non poder atopar unha xornada a tempo completo”, porque o mercado laboral non llo proporciona, neste motivo hai 56.000 mulleres, o 77% de ambos sexos e o 51.4% das mulleres.

Das reducións de xornada para atender a menores de 12 anos, o 76% as collen mulleres

No ano 2017, último dato dispoñible da Enquisa estrutural a fogares do IGE, 39.470 traballadores e traballadoras galegas con menores de 0 a 12 anos reduciron a súa xornada de traballo para poder atendelos. Segundo o sexo, as solicitudes foron maioritariamente femininas, o 76,4% do total.

As mulleres solicitaron no 2020 un total de 1.353 excedencias por coidado dun familiar, fronte a 227 homes. Urxen servizos públicos gratuítos e de calidade

Aínda que se incrementa paulatinamente a solicitude de excedencias por coidado familiar tanto no caso feminino como no caso masculino, con maior intensidade en termos relativos nestes últimos, moi lonxe estase de conseguir a igualdade neste ámbito, xa que mentres no ano 2020 as mulleres solicitaron 1.353 excedencias por este motivo, os homes solicitaron moitas menos, 227.

A falta de servizos públicos gratuítos ou alcanzables e de calidade obriga a que moitas mulleres (e algúns homes) teñan que acollerse ás excedencias por coidado de fillos e fillas e outros familiares, a pesar de ser unha licenza non retribuída e que supón o abandono do mercado de traballo, que ás veces se converte en definitivo.

63 de cada cen persoas coidadoras das persoas con dependencia son mulleres

Outro dato que indica quen está a sobrelevar as deficiencias do SAAD é que das 144.539 persoas coidadoras de persoas con dependencia, 90.718 son mulleres, 63 de cada cen.

Os datos deste ano 2020 seguen confirmando como son as mulleres as que asumen o coidado de familiares maioritariamente. Ante esta situación, unha vez máis insistimos na necesidade de contar con permisos retribuídos para o coidado familiar, de carácter individual e intransferibles, para evitar o abandono temporal do emprego ou a renuncia involuntaria a unha promoción profesional por parte das mulleres, por dedicarse ao coidado de familiares, xa sexan fillos ou fillas, ascendentes ou outros familiares.

Urxe a transposición da Directiva 2019/1158 do Parlamento Europeo relativa a conciliación

Desde UGT reivindicamos a transposición da Directiva 2019/1158, do Parlamento Europeo e do Consello do 20 de xuño de 2019, relativa á conciliación da vida familiar e vida profesional das persoas proxenitoras e as coidadoras sen esperar o prazo de 3 anos, (agosto 2022) que establece o texto comunitario cuxo obxectivo é aumentar o número de mulleres que se incorporan ao mercado laboral, aumentar a frecuencia coa que os homes se acollen a permisos relacionados coa familia e as fórmulas de traballo flexible e brindar aos traballadores e traballadoras a posibilidade de obter un permiso para coidar de familiares que necesitan axuda.

Para UGT, é imprescindible que devandito permiso sexa retribuído como establecía a proposta inicial da Directiva (que foi rebaixada). A retribución dos permisos parentais e permisos para persoas coidadoras segue sendo unha cuestión pendente no noso país. Por iso, consideramos que é necesario que esta Directiva Comunitaria sexa trasposta á nosa lexislación española, para corrixir os déficits existentes en materia de permisos e corresponsabilidade.

É necesario impulsar a creación de escolas infantís públicas e gratuítas e reforzar o sistema de atención á dependencia para evitar o abandono do traballo por parte das mulleres

Ademais é necesario impulsar a creación de Escolas Infantís, públicas, gratuítas ou alcanzables e de calidade de 0-3 anos, e implementar e reforzar un sistema de coidados de calidade, atendido por profesionais que atendan as persoas en situación de dependencia e discapacidade para evitar o abandono do traballo polas mulleres para dedicarse ao coidado das persoas dependentes.

As medidas adoptadas coa crise da COVID para os coidados foron insuficientes e penalizaron ás persoas que as solicitaron que, polas consultas sindicais, foron mulleres na maior parte dos casos. E, ademais, foron medidas que exclúen as persoas máis vulnerables, como as familias monoparentais

Durante o ano 2020, e ante a situación derivada do COVID-19, co peche de colexios e centros de día de maiores, adoptáronse unha serie de medidas para coidado de menores e maiores, como a adaptación de xornada e unha redución especial de ata o 100% da xornada. Destas medidas non se dispón de datos oficiais de cantas persoas traballadoras fixeron uso da adaptación e redución de xornada, desagregados por sexo.

Pero comprobamos que a maioría de persoas que o solicitaron foron mulleres a través da multitude de preguntas e dúbidas que xurdiron ás traballadoras e ás nosas delegadas e delegados sindicais.

Estas medidas foron insuficientes a xuízo de UGT e penalizaron ás persoas que solicitaron esta redución de xornada especial, coa consecuente diminución proporcional do salario.

Ademais, é un mecanismo ao que puideron acceder só aquelas persoas traballadoras e familias que contan con medios económicos propios para subsistir. E exclúe a aquelas familias máis vulnerables, especialmente as familias monoparentais, onde só hai unha persoa proxenitora, e non é viable prescindir dos seus ingresos derivados do traballo. Hai que lembrar que o 82% das familias monoparentais están encabezadas por unha muller.

Segundo a última Enquisa de Condicións de Vida catro de cada dez familias monoparentais (41,1%) están en risco de pobreza, a metade das familias monoparentais (52,8%) non ten capacidade para afrontar gastos imprevistos e o 68,8% chegan con dificultades a fin de mes. Por iso a redución especial de xornada con redución de salario só foi unha opción para aquelas familias que poden prescindir dos seus ingresos.

E as adaptacións de xornada, incluído o traballo distancia, non é dereito automático. Ademais debe ser razoable e proporcionado tendo en conta as necesidades concretas de coidado que debe dispensar e as necesidades de organización da empresa. As empresas e persoas traballadoras deberán facer o posible por chegar a un acordo.

A brecha salarial é do 21,3% en Galicia

Froito destas e outras variables, a brecha retributiva entre mulleres e homes en Galicia é do 21,3% conforme aos últimos datos cos que contamos de 2018. A diferenza retributiva anual entre homes e mulleres en Galicia neste ano foi de 5.283,74€.

Actos 8M convocados por UGT-Galicia



 

    1.  
Fuente: UGT-Galicia
8M